Հասարակություն
Թամար Ղիփիանին անցած տարի Բաթումիի հիվանդանոցում 25 օր պայքարում էր կորոնավիրուսի դեմ:
«Հոկտեմբերի 12-ին ինձ մոտ հաստատվեց կորոնավիրուս: Սկսվեց չոր հազ, ջերմություն մինչև 38 աստիճան: Ոչ մի ցավ չունեի, բայց միևնույն է, տնքում էի: Հոկտեմբերի 15-ին գնացի հիվանդանոց: Առաջին չորս օրն այնքան լավ էի զգում ինձ, որ կատակում էին, թե մնամ հիվանդանոցում և աշխատեմ այնտեղ: Հետո առողջական վիճակս բարդացավ, մահանում էի, երկու օր շարունակ: Մեծ դժվարությամբ են փրկել ինձ»,- հիշում է բժիշկը:
Թամարի վիճակը ծանր էր: Տառապում էր շնչառության անբավարարության և բարձր ջերմության պատճառով: Նա կորցրել էր համի զգացումը։ Կլինիկայից դուրս գրվելուց հետո երկար ժամանակ հազում էր։
«Թե ինչպես էի զգում ինձ, բացատրել չեմ կարող: Նույնն է, ինչ դժողքից վերադարձող մարդը կլիներ: Սարսափելի գլխացավ, ոսկորների, կողոսկրերի ցավեր էի զգում: Հետո երկու օր շատ վատ էի, կարծում էի, թե վերջակետ եմ դնում ամեն ինչին: Մեռած էի, այնքան վատ էի, չէի էլ հասկանում ինչ էին ներարկում: Հանգուցյալներ էին դուրս հանում կլինիկայից, իսկ ես ողջ դուրս եկա»:
Երբ բժիշկների տված ժամանակը (այդ ժամանակահատվածի համար վեց ամիս) անցավ, նա ընտանիքի անդամների հետ ընտրեց «Սինոֆարմ» պատվաստանյութը և պատվաստվեց Ասպինձայում։
«Ապրել եմ այն ժամանակահատվածում, երբ աշխարհը պայքարում էր խոլերայի դեմ: Այս ամբողջ ընթացքում, մարդկությանը փրկել է պատվաստանյութը: Հիմա, երբ մարդիկ հույս չունեն ապրելու, բոլորին ասում եմ, որ պատվաստումից բացի, ելք չկա: Նախկինում էլ մտածում էին, թե պատվաստանյութը հորինել են, վախենում էին, բայց պարզվեց, որ պատվաստանյութը փրկեց մեզ այդ համաճարակից»:
Նրա ընտանիքի բոլոր անդամները պատվաստված են: Հիմա հիշում է այն ժամանակահատվածը, երբ համաճարակը ընտանիքներ էր ոչնչացնում, նա բոլորին կոչ է անում պատվաստվել:
«Երբ առաջին դասարանում էի, տասերորդ դասարանի երեք աշակերտուհի միաժամանակ մահացան: Այն ժամանակ ակտիվ տարածված էր տուբերկուլյոզը: Դրանից հետո, խոլերան ի հայտ եկավ: Հիշում եմ, թե ինչպես էր հայրս գնում նրանց ցանկապատի մոտ կանգնում, հեռվից կերակուր տալիս նրանց: Այդ ժամանակ ոչինչ չգիտեին, բայց հեռավորություն էին պահպանում»:
Նա տեսել է բազում համաճարակներ - տուբերկուլյոզ, դիֆթերիա, խոլերա։ Ասում է, որ պատվաստումն այն ժամանակ էլ հակառակորդներ է ունեցել:
«Երբ սկսեցի աշխատել, շատ ծնողներ խնդրում էին, որ չպատվաստվեմ: Ինչպես հիմա է, նախկինում էլ կային անձինք, ովքեր վախենում և չէին պատվաստվում: Բոլոր համաճարակների ժամանակ, մարդկանց փրկել է պատվաստումը»:
Թամար Ղիփիանին կարծում է, որ երբ պատվաստված ես, քեզ ապահով ու պաշտպանված ես զգում: Սրա համար ունի հիմնավոր ապացույցներ.
«Մի համաճարակի զոհ է դարձել իմ եղբայրը, երբ երկրորդ որդին ծնվեց ընտանիքում, արդեն պատվաստանյութ կար, Զեստափոնից բերեցին և այսպիսով երեխան փրկվեց: Ահա թե ինչու ես հավատում եմ այս պատվաստանյութերին»:
Կորոնավիրուսի ուժն ու հզորությունն իր մաշկի վրա զգացել է նաև Դեմուր Փոցխվերաշվիլին, սակայն ի տարբերություն Թամարի, վիրուսը հաղթահարել է ցածր ջերմությամբ, տանը, ընտանիքի անդամների հետ: Հիմնականում անհանցստացնում էր հազն ու ընտանիքի անդամների առողջական վիճակը:
Ապաքինվելուց 120 օր հետո պատվաստվեց «Սինոֆարմով»: Թոշակառու բժիշկը լավ է հասկանում մարդկանց մտավախությունները, քանի որ և՛ վիրուսը, և՛ պատվաստանյութը նոր են, թեև նա ասում է, որ մարդկությունն համաճարակի դեմ կանգնելու համար պատվաստվելուց բացի այլ ելք չունի:
83-ամյա տղամարդը, ով ամբողջ կյանքը հոգ է տարել ուրիշների առողջության մասին, ասում է, որ մարդկությունը հիվանդություններից փրկվել է միայն պատվաստանյութերի շնորհիվ:
«Պատվաստանյութը մեծ փրկություն է և իմունիզացիան ունի մեծ ապագա»:
Ի տարբերություն Թամարի և Դեմուրի, Նազի Մանվելիշվիլին կորոնավիրուսի դաժանությունը անձամբ չի զգացել: Թոշակառու բուժքույրը հասցրել և ինքնապաշտպանվել է: Նրա սիրտը վիրահատված է, բողոքում է ճնշման դեմ, հաճախ անհանգստացնում է հոդացավը: Երբ պարզեց, որ չնայած առողջական խնդիրներին՝ պատվաստումն իր համար անվտանգ է, անմիջապես պատվաստվեց: Նազին ստեղծված բարդ համաճարակը կապում է տեղեկության պակասի հետ:
«Այս հիվանդությունները շատ հաճախակի էին առաջանում, բայց այնքան բարդ տիպի, ինչպիսին հիմա կովիդ19-ն է, երբեր չի եղել»:
Մեկ օրում Վրաստանում հայտնաբերված 5204 նոր դեպքից 168-ը հայտնաբերվել է Սամցխե-Ջավախքում։ Մարզպետարանի տեղեկության համաձայն, տարածաշրջանի կովիդ-կլինիկաներում բուժվում է 169 պացիենտ: Վերջին մեկ շաբաթվա ընթացքում, երկրում կորոնավիրուսից մահացել է 551 մարդ (Նոյեմբերի 16-ի տվյալներով), վիրուսը խլել է 11 140 մարդու կյանք: Բժիշկները մտավախություն ունեն, որ սպասվող ձմռանն ու իմունիտետի անկմանը զուգահեռ իրավիճակը կվատթարանա:
Ինչ է սովորեցրել կյանքը տարեց բժիշկներին ու բուժքույրերին
93-ամյա Թամարը կորոնավիրուսի ծայրահեղ հետևանքներից դժվարությամբ է փրկվել: Համեմատաբար թեթև կերպով է ապաքինվել 83-ամյա Դեմուրը: Մասնագիտությամբ նրանք բժիշկներ են, ուստի երկուսն էլ հիվանդությանը նայում են երկու տեսանկյունից՝ որպես բժիշկ և պացիենտ: Մեկ տարի առաջ ստացած փորձն էլ ավելի հստակ ապացուցեց այն, ինչը գիտեին մինչ այդ՝ կորոնավիրուսը հաղթահարելու համար գոյություն ունի միայն մեկ ընտրություն: Սրանում վստահ է նաև 73-ամյա Նազին: Չնայած բազմաթիվ հիվանդություններին, բուժքույրը որոշում կայացրեց անհապաղ պատվաստվել:
Թամար Ղիփիանին անցած տարի Բաթումիի հիվանդանոցում 25 օր պայքարում էր կորոնավիրուսի դեմ:
«Հոկտեմբերի 12-ին ինձ մոտ հաստատվեց կորոնավիրուս: Սկսվեց չոր հազ, ջերմություն մինչև 38 աստիճան: Ոչ մի ցավ չունեի, բայց միևնույն է, տնքում էի: Հոկտեմբերի 15-ին գնացի հիվանդանոց: Առաջին չորս օրն այնքան լավ էի զգում ինձ, որ կատակում էին, թե մնամ հիվանդանոցում և աշխատեմ այնտեղ: Հետո առողջական վիճակս բարդացավ, մահանում էի, երկու օր շարունակ: Մեծ դժվարությամբ են փրկել ինձ»,- հիշում է բժիշկը:
Թամարի վիճակը ծանր էր: Տառապում էր շնչառության անբավարարության և բարձր ջերմության պատճառով: Նա կորցրել էր համի զգացումը։ Կլինիկայից դուրս գրվելուց հետո երկար ժամանակ հազում էր։
«Թե ինչպես էի զգում ինձ, բացատրել չեմ կարող: Նույնն է, ինչ դժողքից վերադարձող մարդը կլիներ: Սարսափելի գլխացավ, ոսկորների, կողոսկրերի ցավեր էի զգում: Հետո երկու օր շատ վատ էի, կարծում էի, թե վերջակետ եմ դնում ամեն ինչին: Մեռած էի, այնքան վատ էի, չէի էլ հասկանում ինչ էին ներարկում: Հանգուցյալներ էին դուրս հանում կլինիկայից, իսկ ես ողջ դուրս եկա»:
Երբ բժիշկների տված ժամանակը (այդ ժամանակահատվածի համար վեց ամիս) անցավ, նա ընտանիքի անդամների հետ ընտրեց «Սինոֆարմ» պատվաստանյութը և պատվաստվեց Ասպինձայում։
«Ապրել եմ այն ժամանակահատվածում, երբ աշխարհը պայքարում էր խոլերայի դեմ: Այս ամբողջ ընթացքում, մարդկությանը փրկել է պատվաստանյութը: Հիմա, երբ մարդիկ հույս չունեն ապրելու, բոլորին ասում եմ, որ պատվաստումից բացի, ելք չկա: Նախկինում էլ մտածում էին, թե պատվաստանյութը հորինել են, վախենում էին, բայց պարզվեց, որ պատվաստանյութը փրկեց մեզ այդ համաճարակից»:Նրա ընտանիքի բոլոր անդամները պատվաստված են: Հիմա հիշում է այն ժամանակահատվածը, երբ համաճարակը ընտանիքներ էր ոչնչացնում, նա բոլորին կոչ է անում պատվաստվել:
«Երբ առաջին դասարանում էի, տասերորդ դասարանի երեք աշակերտուհի միաժամանակ մահացան: Այն ժամանակ ակտիվ տարածված էր տուբերկուլյոզը: Դրանից հետո, խոլերան ի հայտ եկավ: Հիշում եմ, թե ինչպես էր հայրս գնում նրանց ցանկապատի մոտ կանգնում, հեռվից կերակուր տալիս նրանց: Այդ ժամանակ ոչինչ չգիտեին, բայց հեռավորություն էին պահպանում»:
Նա տեսել է բազում համաճարակներ - տուբերկուլյոզ, դիֆթերիա, խոլերա։ Ասում է, որ պատվաստումն այն ժամանակ էլ հակառակորդներ է ունեցել:
«Երբ սկսեցի աշխատել, շատ ծնողներ խնդրում էին, որ չպատվաստվեմ: Ինչպես հիմա է, նախկինում էլ կային անձինք, ովքեր վախենում և չէին պատվաստվում: Բոլոր համաճարակների ժամանակ, մարդկանց փրկել է պատվաստումը»:
Թամար Ղիփիանին կարծում է, որ երբ պատվաստված ես, քեզ ապահով ու պաշտպանված ես զգում: Սրա համար ունի հիմնավոր ապացույցներ.
«Մի համաճարակի զոհ է դարձել իմ եղբայրը, երբ երկրորդ որդին ծնվեց ընտանիքում, արդեն պատվաստանյութ կար, Զեստափոնից բերեցին և այսպիսով երեխան փրկվեց: Ահա թե ինչու ես հավատում եմ այս պատվաստանյութերին»:
Կորոնավիրուսի ուժն ու հզորությունն իր մաշկի վրա զգացել է նաև Դեմուր Փոցխվերաշվիլին, սակայն ի տարբերություն Թամարի, վիրուսը հաղթահարել է ցածր ջերմությամբ, տանը, ընտանիքի անդամների հետ: Հիմնականում անհանցստացնում էր հազն ու ընտանիքի անդամների առողջական վիճակը:Ապաքինվելուց 120 օր հետո պատվաստվեց «Սինոֆարմով»: Թոշակառու բժիշկը լավ է հասկանում մարդկանց մտավախությունները, քանի որ և՛ վիրուսը, և՛ պատվաստանյութը նոր են, թեև նա ասում է, որ մարդկությունն համաճարակի դեմ կանգնելու համար պատվաստվելուց բացի այլ ելք չունի:
83-ամյա տղամարդը, ով ամբողջ կյանքը հոգ է տարել ուրիշների առողջության մասին, ասում է, որ մարդկությունը հիվանդություններից փրկվել է միայն պատվաստանյութերի շնորհիվ:
«Պատվաստանյութը մեծ փրկություն է և իմունիզացիան ունի մեծ ապագա»:
Ի տարբերություն Թամարի և Դեմուրի, Նազի Մանվելիշվիլին կորոնավիրուսի դաժանությունը անձամբ չի զգացել: Թոշակառու բուժքույրը հասցրել և ինքնապաշտպանվել է: Նրա սիրտը վիրահատված է, բողոքում է ճնշման դեմ, հաճախ անհանգստացնում է հոդացավը: Երբ պարզեց, որ չնայած առողջական խնդիրներին՝ պատվաստումն իր համար անվտանգ է, անմիջապես պատվաստվեց: Նազին ստեղծված բարդ համաճարակը կապում է տեղեկության պակասի հետ:
«Այս հիվանդությունները շատ հաճախակի էին առաջանում, բայց այնքան բարդ տիպի, ինչպիսին հիմա կովիդ19-ն է, երբեր չի եղել»:
Մեկ օրում Վրաստանում հայտնաբերված 5204 նոր դեպքից 168-ը հայտնաբերվել է Սամցխե-Ջավախքում։ Մարզպետարանի տեղեկության համաձայն, տարածաշրջանի կովիդ-կլինիկաներում բուժվում է 169 պացիենտ: Վերջին մեկ շաբաթվա ընթացքում, երկրում կորոնավիրուսից մահացել է 551 մարդ (Նոյեմբերի 16-ի տվյալներով), վիրուսը խլել է 11 140 մարդու կյանք: Բժիշկները մտավախություն ունեն, որ սպասվող ձմռանն ու իմունիտետի անկմանը զուգահեռ իրավիճակը կվատթարանա:
ამავე კატეგორიაში
კვირის პოპულარული
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
10
°C
ახალქალაქი
5
°C
ასპინძა
9
°C
ადიგენი
15
°C
ბორჯომი
11
°C
თბილისი
14
°C
აბასთუმანი
9
°C
ბაკურიანი
4
°C
ნინოწმინდა
5
°C
ვალუტა
AMD
1000
6.9047
EUR
1
2.8684
RUB
100
2.9172
TRY
1
0.0828
USD
1
2.6797
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
