Տնտեսություն
Տարեցների հարկադիր ընտրությունը
Արժեզրկված լարին, թանկարժեք նավթամթերքը, փակ սահմանները, սնունդն ու դեղամիջոցները –սա այն հարցերն են, որոնց պատճառով մտահոգված է Վրաստանի բնակչությունը: Կառավարությունը չի ժխտում, որ երկրի տնտեսությունը ճգնաժամի մեջ է: Իշխանությունը, որը պատասխանատու է ընթացիկ իրադարձությունների համար, ստեղծված իրավիճակը կապում է կորոնավիրուսային համաճարակի և աշխարհում առկա դրությամբ:
Ըստ Geostat- ի ՝ մեկ տարվա ընթացքում բուսական յուղի գինն աճել է 62% -ով: Նույն տվյալների համաձայն, շաքարավազի գինն աճել է 13% -ով, իսկ հացը ՝ 7,7% -ով: Հիմնական սննդամթերքի և կենցաղային իրերի համար գրեթե ամեն օր գները բարձրանում են: Սննդամթերքի և դեղերի գնի բարձրացումը հատկապես ցավոտ է քաղաքացիների համար: Նրանք ասում են, որ Ախալցիխեում, համաճարակի պատճառով բարդացած կյանքն այժմ ավելի է բարդացել, քանի որ նրանց եկամուտները մնացել են նույնը կամ նվազել, մինչդեռ ծախսերն աճել են:
Վրաստանի ազգային բանկի նախագահը խոսում է սննդամթերքի և հատկապես նավթի գների աճի մասին: Ըստ Կոբա Գվենետաձեի, գործընթացը պայմանավորված է լարիի արժեզրկմամբ, ինչպես նաեւ միջազգային շուկայում գների աճով: Վրաստանում արեւածաղկի ձեթի 90% -ը գալիս է Ռուսաստանից: Ըստ ISET հետազոտական ինստիտուտի, Ռուսաստանում տեղական արժույթի արժեզրկման և անբարենպաստ եղանակի պատճառով բերքի նվազումը, հանգեցրեց նավթի արդյունահանման ծախսերի շատացմանը: Ավելի հստակ ՝ 2020 թվականին 1 տոննայի գինը 10 տարվա բարձրագույն ցուցանիշի է հասել:
«Իհարկե, սա լավ չէ և պայմանավորված է տարբեր պատճառներով: Առաջինը, լարիի արժեզրկումն է, ինչպես նաև միջազգային շուկայում պրոդուքտի գների աճը, որը պայմանավորված է համաճարակով»,- նշում է Կոբա Գվենետաձեն:
Լարիի արժեզրկումն ամբողջ երկրի մասշտաբով, բոլոր տիպի բենզինի ու դիզելի գները թանկացրեց: Այս պատճառով, տրանսպորտային ընկերությունները ստիպված եղան թանկացնել նաև ճանապարհորդության գները:
Տաքսու վարորդները նույնպես հայտնվել են ծանր վիճակում, քանի որ ի վիճակի չեն բարձրացնել ուղեվարձը, բայց ուղևորների վճարած գումարը բենզինի համեմատ ոչինչ է: Նավթի գների աճը համընկավ գարնանային աշխատանքների հետ: Սամցխե-Ջավախքում ֆերմերները սկսել են հողը նախապատրաստել, բայց ասում են, որ հողամասերը մշակելը շատ ավելի բարդ է:
Էկոնոմիկայի նախարարին Ազգային վիճակագրության գրասենյակի տվյալները պետք չեն `գիտակցելու համար, որ սննդամթերքի գները զգալիորեն աճել են: Նաթիա Թուրնավան ասում է, որ խանութներում ամեն օր տեսնում է թանկարժեք ապրանքներ:
«Ավելի հաճախ գներին նայում եմ Geostat կայքում, տարբեր խանութներում և սուպերմարկետներում, և իսկապես համաձայն եմ քննադատողների հետ, որ վերջին շրջանում բարենպաստ իրավիճակ չկա: Ձեթը թեմա է, բայց ընդհանուր առմամբ ուզում եմ ասել, որ եթե ուշադրություն դարձնեք, մի քանի բան միմյանց հետ համընկավ, ներմուծվող ապրանքների գները բարձրացան, դա կապված է լարիի փոխարժեքի հետ: Երկրորդը, սեզոնային գործոնն է, մեր գյուղատնտեսության անվան տակ պետք է ասվի, որ հիմնականում բանջարեղենը, մրգերը, հատապտուղները մեզ 100% -ով են մատակարարում, բայց հիմա այն սեզոնն է, երբ պետք է ստանալ ներմուծվածը: Այս տեսակի արտադրանքը միշտ ավելի թանկ է, դա ժամանակավոր գործոն է»:
Եթե մենք հաշվի չառնենք ճարպի և բուսական յուղի գնի բարձրացումը, ապա աղետալի աճ չի գրանցվել, - այսպես է գնահատում փորձագետ՝ Սոսո Առչվաձեն աճող գները: Նա ասում է, որ գործընթացը մասամբ կապված է համաճարակի և լարիի արժեզրկման հետ:
«Իրավիճակը բարդ է, բայց հուսով եմ, որ այն կկայունանա մայիսից սեպտեմբեր: Սեզոնային ապրանքներն էժանանում են, և դա դրական ազդեցություն կունենա երկրի վրա: Հիմա գլխավորն այն է, որ կարողանանք խուսափել համաճարակի երրորդ ալիքից և պահպանել բիզնեսի գործունեությունը: Մենք արդեն ոտք ենք դրել հատակին և դանդաղ շարժվում ենք դեպի վերև»,- ասում է փորձագետը:
Վրաստանի դիստրիբյուտորների ասոցիացիայի ղեկավարը ստեղծված իրավիճակից ելքը տեսնում է ժամանակին պատվաստումների, լարիի փոխարժեքի կայունացման և զբոսաշրջիկների Վրաստան այցելության մեջ: Իվա Ճկոնիան կարծում է, որ եթե էական փոփոխություններ չկատարվեն, գներն էլ ավելի կբարձրանան:
«Կարճ ժամանակահատվածում այս ամենը կայունացնելը ամենադժվարն է, դա իրականում աներեւակայելի է, եթե ուզում ենք, որ ամեն ինչ կայունանա, պետք է անհապաղ սկսենք պատվաստումները, երկիրը պետք է բացվի: Եթե արտարժույթը երկիր չմտնի, այս գործընթացը կշարունակվի, և վատ արդյունքներ կլինեն»:
Կառավարության տնտեսական խումբը դեռ չի հայտարարել, թե ինչ է նախատեսում անել կառավարությունը ճգնաժամից դուրս գալու համար: Ներկայացուցիչներն ասում են, որ անկայուն համաճարակաբանական իրավիճակը թույլ չի տալիս սահմանել երկարաժամկետ ծրագրեր: Մինչդեռ, ըստ սոցիալական ծառայության գործակալության, մեկ տարվա ընթացքում Վրաստանում աղքատների թիվն աճել է 18% -ով: Վրաստանում ամեն ամիս աճում է ծայրահեղ աղքատ մարդկանց թիվը: 2021 թվականի մարտին 541,764 մարդ ստացել է կենսապահովման նպաստ, որը կազմում է ընդհանուր բնակչության 14,5% -ը:
Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար:
Ըստ Geostat- ի ՝ մեկ տարվա ընթացքում բուսական յուղի գինն աճել է 62% -ով: Նույն տվյալների համաձայն, շաքարավազի գինն աճել է 13% -ով, իսկ հացը ՝ 7,7% -ով: Հիմնական սննդամթերքի և կենցաղային իրերի համար գրեթե ամեն օր գները բարձրանում են: Սննդամթերքի և դեղերի գնի բարձրացումը հատկապես ցավոտ է քաղաքացիների համար: Նրանք ասում են, որ Ախալցիխեում, համաճարակի պատճառով բարդացած կյանքն այժմ ավելի է բարդացել, քանի որ նրանց եկամուտները մնացել են նույնը կամ նվազել, մինչդեռ ծախսերն աճել են:
Վրաստանի ազգային բանկի նախագահը խոսում է սննդամթերքի և հատկապես նավթի գների աճի մասին: Ըստ Կոբա Գվենետաձեի, գործընթացը պայմանավորված է լարիի արժեզրկմամբ, ինչպես նաեւ միջազգային շուկայում գների աճով: Վրաստանում արեւածաղկի ձեթի 90% -ը գալիս է Ռուսաստանից: Ըստ ISET հետազոտական ինստիտուտի, Ռուսաստանում տեղական արժույթի արժեզրկման և անբարենպաստ եղանակի պատճառով բերքի նվազումը, հանգեցրեց նավթի արդյունահանման ծախսերի շատացմանը: Ավելի հստակ ՝ 2020 թվականին 1 տոննայի գինը 10 տարվա բարձրագույն ցուցանիշի է հասել:
«Իհարկե, սա լավ չէ և պայմանավորված է տարբեր պատճառներով: Առաջինը, լարիի արժեզրկումն է, ինչպես նաև միջազգային շուկայում պրոդուքտի գների աճը, որը պայմանավորված է համաճարակով»,- նշում է Կոբա Գվենետաձեն:
Լարիի արժեզրկումն ամբողջ երկրի մասշտաբով, բոլոր տիպի բենզինի ու դիզելի գները թանկացրեց: Այս պատճառով, տրանսպորտային ընկերությունները ստիպված եղան թանկացնել նաև ճանապարհորդության գները:
Տաքսու վարորդները նույնպես հայտնվել են ծանր վիճակում, քանի որ ի վիճակի չեն բարձրացնել ուղեվարձը, բայց ուղևորների վճարած գումարը բենզինի համեմատ ոչինչ է: Նավթի գների աճը համընկավ գարնանային աշխատանքների հետ: Սամցխե-Ջավախքում ֆերմերները սկսել են հողը նախապատրաստել, բայց ասում են, որ հողամասերը մշակելը շատ ավելի բարդ է:
Էկոնոմիկայի նախարարին Ազգային վիճակագրության գրասենյակի տվյալները պետք չեն `գիտակցելու համար, որ սննդամթերքի գները զգալիորեն աճել են: Նաթիա Թուրնավան ասում է, որ խանութներում ամեն օր տեսնում է թանկարժեք ապրանքներ:
«Ավելի հաճախ գներին նայում եմ Geostat կայքում, տարբեր խանութներում և սուպերմարկետներում, և իսկապես համաձայն եմ քննադատողների հետ, որ վերջին շրջանում բարենպաստ իրավիճակ չկա: Ձեթը թեմա է, բայց ընդհանուր առմամբ ուզում եմ ասել, որ եթե ուշադրություն դարձնեք, մի քանի բան միմյանց հետ համընկավ, ներմուծվող ապրանքների գները բարձրացան, դա կապված է լարիի փոխարժեքի հետ: Երկրորդը, սեզոնային գործոնն է, մեր գյուղատնտեսության անվան տակ պետք է ասվի, որ հիմնականում բանջարեղենը, մրգերը, հատապտուղները մեզ 100% -ով են մատակարարում, բայց հիմա այն սեզոնն է, երբ պետք է ստանալ ներմուծվածը: Այս տեսակի արտադրանքը միշտ ավելի թանկ է, դա ժամանակավոր գործոն է»:
Եթե մենք հաշվի չառնենք ճարպի և բուսական յուղի գնի բարձրացումը, ապա աղետալի աճ չի գրանցվել, - այսպես է գնահատում փորձագետ՝ Սոսո Առչվաձեն աճող գները: Նա ասում է, որ գործընթացը մասամբ կապված է համաճարակի և լարիի արժեզրկման հետ:
«Իրավիճակը բարդ է, բայց հուսով եմ, որ այն կկայունանա մայիսից սեպտեմբեր: Սեզոնային ապրանքներն էժանանում են, և դա դրական ազդեցություն կունենա երկրի վրա: Հիմա գլխավորն այն է, որ կարողանանք խուսափել համաճարակի երրորդ ալիքից և պահպանել բիզնեսի գործունեությունը: Մենք արդեն ոտք ենք դրել հատակին և դանդաղ շարժվում ենք դեպի վերև»,- ասում է փորձագետը:
Վրաստանի դիստրիբյուտորների ասոցիացիայի ղեկավարը ստեղծված իրավիճակից ելքը տեսնում է ժամանակին պատվաստումների, լարիի փոխարժեքի կայունացման և զբոսաշրջիկների Վրաստան այցելության մեջ: Իվա Ճկոնիան կարծում է, որ եթե էական փոփոխություններ չկատարվեն, գներն էլ ավելի կբարձրանան:
«Կարճ ժամանակահատվածում այս ամենը կայունացնելը ամենադժվարն է, դա իրականում աներեւակայելի է, եթե ուզում ենք, որ ամեն ինչ կայունանա, պետք է անհապաղ սկսենք պատվաստումները, երկիրը պետք է բացվի: Եթե արտարժույթը երկիր չմտնի, այս գործընթացը կշարունակվի, և վատ արդյունքներ կլինեն»:
Կառավարության տնտեսական խումբը դեռ չի հայտարարել, թե ինչ է նախատեսում անել կառավարությունը ճգնաժամից դուրս գալու համար: Ներկայացուցիչներն ասում են, որ անկայուն համաճարակաբանական իրավիճակը թույլ չի տալիս սահմանել երկարաժամկետ ծրագրեր: Մինչդեռ, ըստ սոցիալական ծառայության գործակալության, մեկ տարվա ընթացքում Վրաստանում աղքատների թիվն աճել է 18% -ով: Վրաստանում ամեն ամիս աճում է ծայրահեղ աղքատ մարդկանց թիվը: 2021 թվականի մարտին 541,764 մարդ ստացել է կենսապահովման նպաստ, որը կազմում է ընդհանուր բնակչության 14,5% -ը:
Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար: 
Նույն թեմայով
Հաղորդումներ
Հարցազրույց
Օրվա արտահայտություն
Նյութեր գործընկեր լրատվամիջոցներից
Բնակչության կարծիքով
Եղանակի տեսություն
Եղանակը
Թբիլիսի
12
°C
Բորջոմի
9
°C
Ադիգենի
10
°C
Ախալցիխե
8
°C
Ասպինձա
9
°C
Ախալքալաք
3
°C
Նինոծմինդա
3
°C
Աբասթուման
4
°C
Բակուրիան
1
°C
Փոխարժեք
AMD
1000
6.9020
EUR
1
2.8777
RUB
100
2.9252
TRY
1
0.0828
USD
1
2.6797
Օրացույց
Տարածաշրջան
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
