Ոչ կոմունալ վճարումներ, ոչ էլ միանվագ օգնություն. Ինչ են ստացել բնակիչները կառավարությունից
Բակուրիանիում, Նինոծմինդայում և Ախալքալաքում ապրող բնակչության մի մասը չի օգտվում կոմունալ վարձավճարների սուբսիդավորումից. Սաստիկ Ձմռան պատճառով յուրաքանչյուր ընտանիք սպառում է ավելի քան 200 խորանարդ մետր գազ: Տեղացիներն ասում են, որ կառավարության որոշումն անարդար է, քանի որ այն հաշվի չի առել բարձրլեռնային բնակավայրում բնակիչների վիճակը:
Գիորգի Մետրևելին, ով ապրում է Բակուրիանիում, անցյալ տարի չի օգտվել կոմունալ հարկի արտոնությունից, իսկ այս տարի չի կարողանա դա անել:
«Ես իմ տունը վերածել եմ ընտանեկան հյուրանոցի և ամսական վճարում եմ մոտ 2000 լարի կոմունալ ծառայությունների համար, այդպես է գրեթե բոլորինը Բակուրիանիում: Կառավարության կողմից սա սխալ մոտեցում է `ջեռուցումը եթե անջատեմ, ցրտից բոլոր խողովակները կվնասվեն: Մեզ օգնել պետք չի՞: «Հատկապես հիմա, երբ համաճարակի պատճառով ամեն ինչ փակ է», – ասում է Գիորգի Մետրևլին
Գիորգիի նման, Նանուլի Մաղրաձեն նույնպես չի օգտվել կոմունալ ծառայությունների սուբսիդիայից, նա ասում է, որ կառավարությունը սխալ որոշում է կայացրել:
«Իհարկե, մենք կգերազանցենք սահմանված սահմանը (200 խմ), այլ կերպ չենք կարող տաքանալ: Կառավարությունը կարո՞ղ էր մեզ վճարել առնվազն 200 խմ: Մնացածը մենք կվճարեինք: Դա կլինի թեթևացում և օգնություն: Հիմա մենք եկամուտ և կոմունալ ծառայություններ չունենք, ինչպե՞ս պետք է վճարենք »: – հարցնում է Նանուլի Մագրաձեն
Բաքար Շիրաձեն ասում է, որ ինչպես Բակուրիանիի բնակիչները, այնպես էլ Սամցխե-Ջավախեթիում բնակվող բնակչության մի ստվար մասը չի օգտվում առավելություններից, տարածաշրջանը լեռնային է, ուստի ուժեղ ցրտահարությունների պատճառով նրանք շատ բնական գազ են սպառում:
«Այստեղ ցուրտ կլիմա է, մենք ունենք -12 Բակուրիանիում և երբեմն ավելի շատ ցրտահարություն: Գազը ոչ կարող եմ անջատել, ոչ էլ քչացնե, այն միշտ պետք է միացված լինի: Չեմ հիշում ընտանիք, որն մտնում է այս սուբսիդացման մեջ: Մենք կարող ենք այցելել Բակուրիանիի բոլոր ընտանիքները և կտեսնեք, որ ոչ ոք չի շահում սուբսիդիաներից », – ասում է Բաքար Շիրաձեն
Նա ասաց, որ կառավարությունն իր որոշումը կայացնելիս պետք է հաշվի առներ բարձրլեռնային բնակավայրի բնակիչների խնդիրները:
«Օրինակ ՝ կառավարությանը կարող էր վճարել 200 խորանարդ մետր, մնացածն կծածկեր բնակչությունը: Համաճարակի ֆոնին, երբ բոլորը դժվարությունների մեջ են, գազը չպետք է անջատվի, պետք է տան հնարավորություն բնակչությանը, որ մաս-մաս վճարի: Կարող էին նաև այլ եղանակներ դիտարկել, ըստ էության, այս տարի բնակչությունը մնաց առանց եկամտի», – ասաց նա
Նինոծմինդայի բնակիչ Արամ Գաբրիելյանը ասում է, որ տեղացիներն ամեն օր ստուգում են գազի հաշվիչները ՝ համոզվելու համար, որ այրված գազի քանակը չի գերազանցում 200 խորանարդ մետրը:
«Նինոծմինդայում ձմռանը ջերմաստիճանը հասնում է -38 աստիճանի, այստեղ մենք 200-ի փոխարեն այրում ենք 400 խորանարդ մետր: Սուբսիդիաները պետք է տարբեր լինեն բարձրլեռնային շրջանների համար: Մեզ վճարեք 200 խորանարդ մետր, իսկ մնացած մասը մենք կվճարենք: Ես մի քանի օր չեմ վառել գազը, բայց ընտանիքում մենք փոքր երեխաներ ունենք և կսառեցնե՞նք նրանց: Մենք, ինչպես Վրաստանի բոլոր մասերը, մնացինք գործազուրկ և առանց եկամտի, փոխեն սուբսիդիաի սկզբունքը և մերն էլ վճարեն», – ասաց Արամ Գաբրիելյան
Նույն պահանջն ունի նաև Ախալքալաքիում բնակվող Երվանդ Թորոսյանը:
«Ես անձամբ ստուգում եմ հաշվիչը, իսկ մեր կողմի բնակչության մի ստվար զանգված իրեն այսպես է պահում, մենք ուզում ենք սուբսիդավորվել: Մենք խնդրում ենք պետությանը հաշվի առնել կլիման և այլ եղանակով մեզ օգուտներ տրամադրել, որտեղ ջերմաստիճանը բարձր է, ավելի քիչ վճարեն, իսկ մեզ `մի քիչ ավելի», – ասաց Երվանդ Թորոսյանը
Տնտեսական փորձագետ Իրակլի Կիպիանիի խոսքով, կոմունալ ծառայությունների դոտացիաների հարցը կառավարության կողմից «պոպուլիզմի ակնհայտ օրինակ է»: Նա կարծում է, որ լավագույն լուծումը կլինի, եթե քաղաքացիներին գումար տրվի, ապա նրանք որոշեն վառելափայտ կգնեն, թե գազի վճարը լվճարեն:
«Կոմունալ ծառայությունները չպետք է սուբսիդավորվեն: Օրինակ ՝ եթե մարդը տանը պատուհան չունի, և քամին փչում է, ինչո՞ւ պետք է սուբսիդավորի կոմունալ ծառայությունները: Գումար տվեք, սա ճիշտ լուծում է և ինքն իր մասին հոգ կտանի: Ոչ ոք իրենից լավ չգիտի, թե ընտանիքն ինչի կարիք ունի: Սա պետության կողմից սոցիալական քաղաքականության կեղծ օրինակ է », – բացատրեց Իրակլի Կիպիանին
Ըստ նրա, մեկ այլ խնդիր է այն, որ գյուղական բնակչության 40 տոկոսը չի սպառում բնական գազ:
«Պոպուլիզմի օրինակ էր բնակչության համար գազի և էլեկտրաէներգիայի ուղեգրեր գնելը: Ինչո՞ւ, քանի որ գյուղական բնակչության 40%-ը իրականում գազ չունի, և նրանք, ովքեր չունեն գազ, համեմատաբար աղքատ են, նրանք ամենից շատ օգնության կարիք ունեն: Ստացվում է, որ մենք չենք օգնում այս մարդկանց ՝ ասելով, որ վճարում ենք գազի վճարը, և իրականում նրանք չեն օգտագործում գազ: «Բնակչության մի մասը փաստացի չի ունենա այդ սուբսիդավորված գումարը, քանի որ ոչ միայն տարածաշրջանում, այլև ամբողջ Վրաստանում մարդիկ իրականում չեն օգտվում այդ արտոնությունից», – ասաց Հարավային Դարպասի մոտ տնտեսագիտության փորձագետ Իրակլի Կիպիանին
Կառավարության համաձայն, քաղաքացիների խնամքի փաթեթը, որը նպատակաուղղված սոցիալական օգնություն է տրամադրում տարբեր խմբերի, օգուտ կբերի ավելի քան 500 հազար մարդու, որի համար ընդհանուր առմամբ մոբիլիզացվում է 545 միլիոն լարի (այս գումարի մեջ մտնում են կոմունալ ծառայությունների սուբսիդավորման ծրագրի արժեքը ՝ 270 միլիոն լարի):
Ֆինանսների նախարարությունից Հարավային Դարպասին ասացին, որ այս փուլում փոփոխություն չի նախատեսվում գազի և էլեկտրաէներգիայի սուբսիդավորման մասով:
Զեղչը վերաբերում է միայն այն հաճախորդներին, որոնց սպառումը չի գերազանցում 200 կՎտ էլեկտրաէներգիայի և 200 խորանարդ մետր գազը: Եթե հաճախորդը ավելին է ծախսում, նա ստիպված կլինի ամբողջությամբ վճարել հաշիվը: Օրինակ, եթե հաճախորդի սպառումը 250 կՎտ է: Էլեկտրաէներգիան և 300 մ 3 բնական գազը `հարկի մի մասը (200 կՎտ / 200 մ 3) պետությունը չի փոխհատուցի:
Օրինակ ՝ Սամցխե-Ջավախեթիում.
– 1 խորանարդ մետրի համար սպառողական սակագինն մինչև 2008 թվականի օգոստոսի 1-ի բաժանորդների համար `48,6 թեթրի է:
– 54.7 թեթրի 2008 թվականի օգոստոսի 1-ից գրանցված բաժանորդների համար;
Ստացվում է, որ այն բաժանորդները, ովքեր ապրում են Սամցխե-Ջավախեթիում, և որոնց բնական գազի վճարը չի գերազանցում 109 լարիին, պետությունը վճարելու է չորս ամսվա ընթացքում:
nor.ge
Գիորգի Մետրևելին, ով ապրում է Բակուրիանիում, անցյալ տարի չի օգտվել կոմունալ հարկի արտոնությունից, իսկ այս տարի չի կարողանա դա անել:
«Ես իմ տունը վերածել եմ ընտանեկան հյուրանոցի և ամսական վճարում եմ մոտ 2000 լարի կոմունալ ծառայությունների համար, այդպես է գրեթե բոլորինը Բակուրիանիում: Կառավարության կողմից սա սխալ մոտեցում է `ջեռուցումը եթե անջատեմ, ցրտից բոլոր խողովակները կվնասվեն: Մեզ օգնել պետք չի՞: «Հատկապես հիմա, երբ համաճարակի պատճառով ամեն ինչ փակ է», – ասում է Գիորգի Մետրևլին
Գիորգիի նման, Նանուլի Մաղրաձեն նույնպես չի օգտվել կոմունալ ծառայությունների սուբսիդիայից, նա ասում է, որ կառավարությունը սխալ որոշում է կայացրել:
«Իհարկե, մենք կգերազանցենք սահմանված սահմանը (200 խմ), այլ կերպ չենք կարող տաքանալ: Կառավարությունը կարո՞ղ էր մեզ վճարել առնվազն 200 խմ: Մնացածը մենք կվճարեինք: Դա կլինի թեթևացում և օգնություն: Հիմա մենք եկամուտ և կոմունալ ծառայություններ չունենք, ինչպե՞ս պետք է վճարենք »: – հարցնում է Նանուլի Մագրաձեն
Բաքար Շիրաձեն ասում է, որ ինչպես Բակուրիանիի բնակիչները, այնպես էլ Սամցխե-Ջավախեթիում բնակվող բնակչության մի ստվար մասը չի օգտվում առավելություններից, տարածաշրջանը լեռնային է, ուստի ուժեղ ցրտահարությունների պատճառով նրանք շատ բնական գազ են սպառում:
«Այստեղ ցուրտ կլիմա է, մենք ունենք -12 Բակուրիանիում և երբեմն ավելի շատ ցրտահարություն: Գազը ոչ կարող եմ անջատել, ոչ էլ քչացնե, այն միշտ պետք է միացված լինի: Չեմ հիշում ընտանիք, որն մտնում է այս սուբսիդացման մեջ: Մենք կարող ենք այցելել Բակուրիանիի բոլոր ընտանիքները և կտեսնեք, որ ոչ ոք չի շահում սուբսիդիաներից », – ասում է Բաքար Շիրաձեն
Նա ասաց, որ կառավարությունն իր որոշումը կայացնելիս պետք է հաշվի առներ բարձրլեռնային բնակավայրի բնակիչների խնդիրները:
«Օրինակ ՝ կառավարությանը կարող էր վճարել 200 խորանարդ մետր, մնացածն կծածկեր բնակչությունը: Համաճարակի ֆոնին, երբ բոլորը դժվարությունների մեջ են, գազը չպետք է անջատվի, պետք է տան հնարավորություն բնակչությանը, որ մաս-մաս վճարի: Կարող էին նաև այլ եղանակներ դիտարկել, ըստ էության, այս տարի բնակչությունը մնաց առանց եկամտի», – ասաց նա
Նինոծմինդայի բնակիչ Արամ Գաբրիելյանը ասում է, որ տեղացիներն ամեն օր ստուգում են գազի հաշվիչները ՝ համոզվելու համար, որ այրված գազի քանակը չի գերազանցում 200 խորանարդ մետրը:
«Նինոծմինդայում ձմռանը ջերմաստիճանը հասնում է -38 աստիճանի, այստեղ մենք 200-ի փոխարեն այրում ենք 400 խորանարդ մետր: Սուբսիդիաները պետք է տարբեր լինեն բարձրլեռնային շրջանների համար: Մեզ վճարեք 200 խորանարդ մետր, իսկ մնացած մասը մենք կվճարենք: Ես մի քանի օր չեմ վառել գազը, բայց ընտանիքում մենք փոքր երեխաներ ունենք և կսառեցնե՞նք նրանց: Մենք, ինչպես Վրաստանի բոլոր մասերը, մնացինք գործազուրկ և առանց եկամտի, փոխեն սուբսիդիաի սկզբունքը և մերն էլ վճարեն», – ասաց Արամ Գաբրիելյան
Նույն պահանջն ունի նաև Ախալքալաքիում բնակվող Երվանդ Թորոսյանը:
«Ես անձամբ ստուգում եմ հաշվիչը, իսկ մեր կողմի բնակչության մի ստվար զանգված իրեն այսպես է պահում, մենք ուզում ենք սուբսիդավորվել: Մենք խնդրում ենք պետությանը հաշվի առնել կլիման և այլ եղանակով մեզ օգուտներ տրամադրել, որտեղ ջերմաստիճանը բարձր է, ավելի քիչ վճարեն, իսկ մեզ `մի քիչ ավելի», – ասաց Երվանդ Թորոսյանը
Տնտեսական փորձագետ Իրակլի Կիպիանիի խոսքով, կոմունալ ծառայությունների դոտացիաների հարցը կառավարության կողմից «պոպուլիզմի ակնհայտ օրինակ է»: Նա կարծում է, որ լավագույն լուծումը կլինի, եթե քաղաքացիներին գումար տրվի, ապա նրանք որոշեն վառելափայտ կգնեն, թե գազի վճարը լվճարեն:
«Կոմունալ ծառայությունները չպետք է սուբսիդավորվեն: Օրինակ ՝ եթե մարդը տանը պատուհան չունի, և քամին փչում է, ինչո՞ւ պետք է սուբսիդավորի կոմունալ ծառայությունները: Գումար տվեք, սա ճիշտ լուծում է և ինքն իր մասին հոգ կտանի: Ոչ ոք իրենից լավ չգիտի, թե ընտանիքն ինչի կարիք ունի: Սա պետության կողմից սոցիալական քաղաքականության կեղծ օրինակ է », – բացատրեց Իրակլի Կիպիանին
Ըստ նրա, մեկ այլ խնդիր է այն, որ գյուղական բնակչության 40 տոկոսը չի սպառում բնական գազ:
«Պոպուլիզմի օրինակ էր բնակչության համար գազի և էլեկտրաէներգիայի ուղեգրեր գնելը: Ինչո՞ւ, քանի որ գյուղական բնակչության 40%-ը իրականում գազ չունի, և նրանք, ովքեր չունեն գազ, համեմատաբար աղքատ են, նրանք ամենից շատ օգնության կարիք ունեն: Ստացվում է, որ մենք չենք օգնում այս մարդկանց ՝ ասելով, որ վճարում ենք գազի վճարը, և իրականում նրանք չեն օգտագործում գազ: «Բնակչության մի մասը փաստացի չի ունենա այդ սուբսիդավորված գումարը, քանի որ ոչ միայն տարածաշրջանում, այլև ամբողջ Վրաստանում մարդիկ իրականում չեն օգտվում այդ արտոնությունից», – ասաց Հարավային Դարպասի մոտ տնտեսագիտության փորձագետ Իրակլի Կիպիանին
Կառավարության համաձայն, քաղաքացիների խնամքի փաթեթը, որը նպատակաուղղված սոցիալական օգնություն է տրամադրում տարբեր խմբերի, օգուտ կբերի ավելի քան 500 հազար մարդու, որի համար ընդհանուր առմամբ մոբիլիզացվում է 545 միլիոն լարի (այս գումարի մեջ մտնում են կոմունալ ծառայությունների սուբսիդավորման ծրագրի արժեքը ՝ 270 միլիոն լարի):
Ֆինանսների նախարարությունից Հարավային Դարպասին ասացին, որ այս փուլում փոփոխություն չի նախատեսվում գազի և էլեկտրաէներգիայի սուբսիդավորման մասով:
Զեղչը վերաբերում է միայն այն հաճախորդներին, որոնց սպառումը չի գերազանցում 200 կՎտ էլեկտրաէներգիայի և 200 խորանարդ մետր գազը: Եթե հաճախորդը ավելին է ծախսում, նա ստիպված կլինի ամբողջությամբ վճարել հաշիվը: Օրինակ, եթե հաճախորդի սպառումը 250 կՎտ է: Էլեկտրաէներգիան և 300 մ 3 բնական գազը `հարկի մի մասը (200 կՎտ / 200 մ 3) պետությունը չի փոխհատուցի:
Օրինակ ՝ Սամցխե-Ջավախեթիում.
– 1 խորանարդ մետրի համար սպառողական սակագինն մինչև 2008 թվականի օգոստոսի 1-ի բաժանորդների համար `48,6 թեթրի է:
– 54.7 թեթրի 2008 թվականի օգոստոսի 1-ից գրանցված բաժանորդների համար;
Ստացվում է, որ այն բաժանորդները, ովքեր ապրում են Սամցխե-Ջավախեթիում, և որոնց բնական գազի վճարը չի գերազանցում 109 լարիին, պետությունը վճարելու է չորս ամսվա ընթացքում:
nor.ge
