«Ինչպես կարող են մարդիկ վճարել վարկերը, եթե չեն աշխատում». Խնդիրներ
Սահմանված արգելքների և կանոնակարգերի պատճառով Վրաստանի բնակչության մեծ մասը կորցրել է եկամուտի աղբյուրը: Հետևաբար, նրանք այլևս չեն կարող վճարել վարկերը: Ըստ Credit Info- ի ՝ երկրի բնակչության 80% -ը վարկային պարտավորություն ունի: Բիզնես արդյունաբերությունը սնանկացման եզրին է:
Ախալցիխեի բնակչուհի՝ Սվետլանա Դիակոնաշվիլին նրանցից մեկն է, ում բիզնեսը սնանկացել է կորոնավիրուսի համաճարակի պատճառով: Կանոնակարգի պատճառով արդեն մեկ տարի է, ինչ նրան պատկանող հյուրանոցը փակ է: Բիզնեսին աջակցելու համաար վերցրած վարկի վճարումն արդեն հետաձգել է: Սեփականատիրոջ հաշվարկներով, այլևս չի կարողանա զրոյին հասցրած բիզնեսն առաջ քաշել, և միևնույն ժամանակ չի կարողանա վճարել իր բանկային պարտավորությունները, ուստի որոշում է կայացրել վաճառել հյուրանոցը և այդ գումարով վճարել բանկի վարկը:
«Հյուրանոցը վաճառում ենք: Վարկերս վճարել չեմ կարող: Վարկի հետաձգման տոկոսադրույքները այնքան բարձր են, որ հազիվ ենք վճարելու, միևնույն ժամանակ չենք աշխատում, ինչպես վճարենք վարկերը, երբ անգամ չենք էլ աշխատում: Այդ իսկ պատճառով որոշեցինք վաճառել հյուրանոցը»,- ասում է Սվետլանա Դիակոնաշվիլին:
Համաճարակի պատճառով Ախալցիխեում գտնվող «Մեսխական Օդա» -ի սեփականատերը նույնպես հայտնվել է ծանր վիճակում: Ընտանեկան հյուրանոցը գործուներությունե սկսել է 2019 թվականի մայիսին, բայց կորոնավիրուսի պատճառով այն չկարողացավ շարունակել աշխատել: Ըստ Մանանա Խիթարիաշվիլիի, հյուրանոցը բացելու համար դիմել էր բանկերի օգնությանը, ստանալով 300.000 լարի գումար: Համաճարակի պայմաններում, նա չկարողացավ ժամանակին վճարել վարկը և ստիպված էր օգտվել վարկի վճարումների հետաձգման ծրագրից:
«Հետաձգեցինք և միայն տոկոսները, որը պետք է վճարենք, կազմում է 6 000 լարի: Այնքան տոկոսներ են ավելանում, որ մարդ չի կարող վճարել: Ամբողջ տարին կորցրեցինք, հյուրանոցում զբոսաշրջիկ չի եղել: Շատ բարդ իրավիճակում ենք հայտնվել»,- ասում է հյուրանոցի սեփականատեր՝ Մանանա Խիթարիշվիլին:
Հյուրանոցների նման ծանր վիճակում են նաև ռեստորանները: Համաճարակից հետո սահմանված սահմանափակումների պատճառով սննդի հաստատությունները հաճախորդներին կարող են առաջարկել միայն առաքման ծառայություն: Ռեստորանների տերերն ասում են, որ այս դեպքում ծախսերը եկամուտից շատ են, ուստի վերցված վարկերը դժվար է վճարել:
«Հիմա երկու ամսով երկարաձգեցի, ինչպես ասեցին, կավելանա 600 լարի: Ինչ անենք, այլ ընտրանք չունենք: Լավ է, որ գոնե այս հնարավորությունը տալիս են: Փաստացիորեն, մոտ մեկ տարի է, ինչ չենք աշխատում: Ծայրահեղ բարդ դրություն է: Ինչպես ենք դուրս գալու այս իրավիճակից, չգիտեմ»,- ասում է «Ալավերդի» ռեստորանի ղեկավար՝ Մամուկա Թութաշվիլին:
«Հասարակություն և բանկեր» հասարակական կազմակերպության խորհրդի նախագահը տարիներ շարունակ հետեւում է Վրաստանում տնտեսական իրավիճակին: Գիորգի Կեպուլաձեի խոսքով, եթե առաջին ալիքի ժամանակ բնակչության մեծ մասը օգտվեց վարկերի հետաձգման ծրագրից, ապա նրանց թիվն այժմ էլ ավելի է նվազել: Այնուամենայնիվ, զբոսաշրջային օբյեկտների որոշ կատեգորիաներ կրկին հետաձգել են վարկերը: Սա նշանակում է, որ զբոսաշրջային օբյեկտները դժվարացել են վճարել բանկային վարկերը: Գիորգի Կեպուլաձեի խոսքով, առանց կառավարության օգնության, վերոնշյալ մարդիկ այլեւս չեն կարողանա շարունակ կամ վերսկսել իրենց գործունեությունը:
«Բավականին բարդ կլինի այս գործընթացը: Հաշվի առնելով վարկի ծավաթը, քանակն ու ժամկետը, բոլորի համար վճարման տոկոսներ կավելանան և շատ ներկայացուցիչների համար բավականին դժվար կլինի հաղթահարել այս դժվար ժամանակահատվածը: Երբ տուրիստային օբյեկտները կվերսկսեն աշխատանքը, էլ ավելի շատ գումար են վճարելու, քան մինչ այժմ էին վճարում: Այդ իսկ պատճառով կառավարությունը պետք է ֆինանսական օգնություն ցուցաբերի այն մարդկանց, ովքեր գտնվում են տնտեսական ծանր վիճակում», - մանրամասնում է Գիորգի Կեպուլաձեն:
Վրաստանում վարկերից օգտվում է մոտ 1,8 միլիոն մարդ: Ընդհանուր առմամբ, տրամադրվել է 27 մլրդ ₾ ակտիվ վարկեր: Միկրոֆինանսական կազմակերպություններում ժամկետանց վարկերի ծավալը 18% է, բանկային ոլորտում այս ցուցանիշը հավասար է 5% -ի: Ըստ Ազգային բանկի տվյալների, նոյեմբերին ժամկետանց վարկերի ընդհանուր գումարը կազմել է 550 միլիոն լարի: Չկա պաշտոնական վիճակագրություն, թե Վրաստանում քանի մարդ այլևս չի կարող վճարել վարկերը:
Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար:
Ախալցիխեի բնակչուհի՝ Սվետլանա Դիակոնաշվիլին նրանցից մեկն է, ում բիզնեսը սնանկացել է կորոնավիրուսի համաճարակի պատճառով: Կանոնակարգի պատճառով արդեն մեկ տարի է, ինչ նրան պատկանող հյուրանոցը փակ է: Բիզնեսին աջակցելու համաար վերցրած վարկի վճարումն արդեն հետաձգել է: Սեփականատիրոջ հաշվարկներով, այլևս չի կարողանա զրոյին հասցրած բիզնեսն առաջ քաշել, և միևնույն ժամանակ չի կարողանա վճարել իր բանկային պարտավորությունները, ուստի որոշում է կայացրել վաճառել հյուրանոցը և այդ գումարով վճարել բանկի վարկը:
«Հյուրանոցը վաճառում ենք: Վարկերս վճարել չեմ կարող: Վարկի հետաձգման տոկոսադրույքները այնքան բարձր են, որ հազիվ ենք վճարելու, միևնույն ժամանակ չենք աշխատում, ինչպես վճարենք վարկերը, երբ անգամ չենք էլ աշխատում: Այդ իսկ պատճառով որոշեցինք վաճառել հյուրանոցը»,- ասում է Սվետլանա Դիակոնաշվիլին:
Համաճարակի պատճառով Ախալցիխեում գտնվող «Մեսխական Օդա» -ի սեփականատերը նույնպես հայտնվել է ծանր վիճակում: Ընտանեկան հյուրանոցը գործուներությունե սկսել է 2019 թվականի մայիսին, բայց կորոնավիրուսի պատճառով այն չկարողացավ շարունակել աշխատել: Ըստ Մանանա Խիթարիաշվիլիի, հյուրանոցը բացելու համար դիմել էր բանկերի օգնությանը, ստանալով 300.000 լարի գումար: Համաճարակի պայմաններում, նա չկարողացավ ժամանակին վճարել վարկը և ստիպված էր օգտվել վարկի վճարումների հետաձգման ծրագրից:
«Հետաձգեցինք և միայն տոկոսները, որը պետք է վճարենք, կազմում է 6 000 լարի: Այնքան տոկոսներ են ավելանում, որ մարդ չի կարող վճարել: Ամբողջ տարին կորցրեցինք, հյուրանոցում զբոսաշրջիկ չի եղել: Շատ բարդ իրավիճակում ենք հայտնվել»,- ասում է հյուրանոցի սեփականատեր՝ Մանանա Խիթարիշվիլին:
Հյուրանոցների նման ծանր վիճակում են նաև ռեստորանները: Համաճարակից հետո սահմանված սահմանափակումների պատճառով սննդի հաստատությունները հաճախորդներին կարող են առաջարկել միայն առաքման ծառայություն: Ռեստորանների տերերն ասում են, որ այս դեպքում ծախսերը եկամուտից շատ են, ուստի վերցված վարկերը դժվար է վճարել:«Հիմա երկու ամսով երկարաձգեցի, ինչպես ասեցին, կավելանա 600 լարի: Ինչ անենք, այլ ընտրանք չունենք: Լավ է, որ գոնե այս հնարավորությունը տալիս են: Փաստացիորեն, մոտ մեկ տարի է, ինչ չենք աշխատում: Ծայրահեղ բարդ դրություն է: Ինչպես ենք դուրս գալու այս իրավիճակից, չգիտեմ»,- ասում է «Ալավերդի» ռեստորանի ղեկավար՝ Մամուկա Թութաշվիլին:
«Հասարակություն և բանկեր» հասարակական կազմակերպության խորհրդի նախագահը տարիներ շարունակ հետեւում է Վրաստանում տնտեսական իրավիճակին: Գիորգի Կեպուլաձեի խոսքով, եթե առաջին ալիքի ժամանակ բնակչության մեծ մասը օգտվեց վարկերի հետաձգման ծրագրից, ապա նրանց թիվն այժմ էլ ավելի է նվազել: Այնուամենայնիվ, զբոսաշրջային օբյեկտների որոշ կատեգորիաներ կրկին հետաձգել են վարկերը: Սա նշանակում է, որ զբոսաշրջային օբյեկտները դժվարացել են վճարել բանկային վարկերը: Գիորգի Կեպուլաձեի խոսքով, առանց կառավարության օգնության, վերոնշյալ մարդիկ այլեւս չեն կարողանա շարունակ կամ վերսկսել իրենց գործունեությունը:
«Բավականին բարդ կլինի այս գործընթացը: Հաշվի առնելով վարկի ծավաթը, քանակն ու ժամկետը, բոլորի համար վճարման տոկոսներ կավելանան և շատ ներկայացուցիչների համար բավականին դժվար կլինի հաղթահարել այս դժվար ժամանակահատվածը: Երբ տուրիստային օբյեկտները կվերսկսեն աշխատանքը, էլ ավելի շատ գումար են վճարելու, քան մինչ այժմ էին վճարում: Այդ իսկ պատճառով կառավարությունը պետք է ֆինանսական օգնություն ցուցաբերի այն մարդկանց, ովքեր գտնվում են տնտեսական ծանր վիճակում», - մանրամասնում է Գիորգի Կեպուլաձեն:
Վրաստանում վարկերից օգտվում է մոտ 1,8 միլիոն մարդ: Ընդհանուր առմամբ, տրամադրվել է 27 մլրդ ₾ ակտիվ վարկեր: Միկրոֆինանսական կազմակերպություններում ժամկետանց վարկերի ծավալը 18% է, բանկային ոլորտում այս ցուցանիշը հավասար է 5% -ի: Ըստ Ազգային բանկի տվյալների, նոյեմբերին ժամկետանց վարկերի ընդհանուր գումարը կազմել է 550 միլիոն լարի: Չկա պաշտոնական վիճակագրություն, թե Վրաստանում քանի մարդ այլևս չի կարող վճարել վարկերը:Հրապարակվել է Վրաստանի Բաց հասարակության հիմնադրամների և Վրացական ռազմավարության ու զարգացման կենտրոնի (GCSD) ֆինանսական աջակցությամբ:Հեղինակի / հեղինակների կողմից տեղեկատվական նյութում հայտնված կարծիքը չի կարող արտացոլել հիմնադրամի և կենտրոնի դիրքորոշումը: Ըստ այդմ, «Բաց հասարակության հիմնադրամը» և «Վրացական ռազմավարության և զարգացման կենտրոնը» պատասխանատու չեն նյութի բովանդակության համար:
