ჯანდაცვა
1-ლი დეკემბერი შიდსის მსოფლიო დღეა
პირველ დეკემბერს, შიდსთან ბრძოლის საერთაშორისო დღეს სამოქალაქო სექტორი საინფორმაციო კამპანიით ყოველწლიურად აღნიშნავს.
საქართველოში აივ ინფექცია/შიდსის პირველი შემთხვევა 1989 წელს გამოვლინდა. 30 წლის შემდეგ, აივ ინფიცირებულების სავარაუდო რიცხვი საქართველოში 10 500-ს უტოლდება.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მოწოდებით, პირველი დეკემბერი შიდსთან ბრძოლის დღედ არის აღიარებული და 1988 წლიდან სისტემატურად აღინიშნება. კამპანიის მიზანია მსოფლიო ახალგაზრდების მობილიზება, სათანადოდ მომზადება და ჩართვა შიდსის ეპიდემიის საპროფილაქტიკო ღონისძიებების განხორციელებაში.
შიდსი, ანუ შეძენილი იმუნოდეფიციტის სინდრომი, აივ ინფექციის ბოლო სტადიაა. ინფექცია აზიანებს და ანგრევს იმუნურ სისტემას, რაც ადამიანის ორგანიზმს ართმევს უნარს, წინააღმდეგობა გაუწიოს ინფექციებსა და დაავადებებს. ასევე, იგი ტუბერკულოზის განვითარების ძირითადი რისკფაქტორია.
სახელმწიფოსა და დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის მხარდაჭერით მიმდინარეობს შიდსის უფასო სკრინინგი. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციისა და გაერო-ს გენერალური ასამბლეის 1988 წელს მიღებული გადაწყვეტილებით, 1 დეკემბერს ყოველწლიურად აღინიშნება აივ/შიდსთან ბრძოლის მსოფლიო დღე.
შიდსის სიმპტომებია:
ტემპერატურის უმიზეზო მომატება 1 თვეზე მეტი ხნის განმავლობაში;
ლიმფური კვანძების გადიდება;
ძლიერი საერთო სისუსტე;
მუქი წითელი ფერის ლაქები კანსა და ლორწოვან გარსებზე;
გახანგრძლივებული პნევმონია (ფილტვების ანთება), რომელიც არ ექვემდებარება ჩვეულებრივ მკურნალობას;
ძლიერი ოფლიანობა, განსაკუთრებით, ღამით;
თეთრი ფერის ნადები პირის ღრუს ლორწოვანზე;
პათოლოგიური მოვლენები ცენტრალური ნერვული სისტემის მხრივ.
შიდსის ვირუსი არ გადადის:
კოცნით – ნერწყვში ვირუსი იმდენად მცირე კონცენტრაციითაა, რომ კოცნით ინფიცირება პრაქტიკულად შეუძლებელია. საშიშია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა ნერწყვს დიდი ოდენობით სისხლი მოჰყვება ან პირის ღრუს ლორწოვანი გარსი დაზიანებულია და მასში ვირუსი იოლად აღწევს;
მწერების ნაკბენით;
აუზზე, აბანოსა და საუნაში;
ხელის ჩამორთმევით;
პირადი ჰიგიენის ნივთებით (პირსახოცით, ჭურჭლით) და ტანსაცმლით;
დონორობისას.
არსებობს აივ ინფექციის გადაცემის შემდეგი გზები:
დაუცველი სქესობრივი კონტაქტი ან დაინფიცირებულ პირთან სექსუალური კავშირი;
ინფიცირებული სისხლის გადასხმა;
აივ ინფიცირებული სისხლით დაბინძურებული შპრიცის, ნემსის ან სხვა ბასრი ინსტრუმენტის გამოყენება;
ინფიცირებული დედის ორსულობა, მშობიარობა ან ძუძუთი კვება.
თუ გაქვთ ეჭვი, რომ ინფიცირებული ხართ ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსით, დაძლიეთ ემოციები და გამოიკვლიეთ თავი შიდსზე, რადგან აივ ინფიცირების შემთხვევაში აუცილებელია:
დროულად ჩაიტაროთ გამოკვლევები და დაიწყოთ სპეციფიკური მკურნალობა, რომელიც აჩერებს დაავადების პროგრესირებას;
მეტი ყურადღება მიაქციოთ საკუთარ ჯანმრთელობას, რადგან აივ ინფექციის ფონზე ნებისმიერი თანმხვედრი დაავადება მიმდინარეობს მძიმედ და საჭიროა სათანადო მკურნალობა, განსაკუთრებით, ჰეპატიტების, ტუბერკულოზის და ვენერიული დაავადებების დროს;
თავიდან აიცილეთ თქვენთვის ახლობელი და საყვარელი ადამიანების ინფიცირება.
სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში, ტარდება შიდსის უფასო სკრინინგი. ასევე, ელიმინაციის პროგრამის ფარგლებში, 2015 წლის მაისიდან მოსახლეობას საშუალება აქვს, უფასო ტესტირება C ჰეპატიტზეც ჩაიტაროს.
საქართველოში აივ ინფექცია/შიდსის პირველი შემთხვევა 1989 წელს გამოვლინდა. 30 წლის შემდეგ, აივ ინფიცირებულების სავარაუდო რიცხვი საქართველოში 10 500-ს უტოლდება.
ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციის მოწოდებით, პირველი დეკემბერი შიდსთან ბრძოლის დღედ არის აღიარებული და 1988 წლიდან სისტემატურად აღინიშნება. კამპანიის მიზანია მსოფლიო ახალგაზრდების მობილიზება, სათანადოდ მომზადება და ჩართვა შიდსის ეპიდემიის საპროფილაქტიკო ღონისძიებების განხორციელებაში.
შიდსი, ანუ შეძენილი იმუნოდეფიციტის სინდრომი, აივ ინფექციის ბოლო სტადიაა. ინფექცია აზიანებს და ანგრევს იმუნურ სისტემას, რაც ადამიანის ორგანიზმს ართმევს უნარს, წინააღმდეგობა გაუწიოს ინფექციებსა და დაავადებებს. ასევე, იგი ტუბერკულოზის განვითარების ძირითადი რისკფაქტორია.
სახელმწიფოსა და დაავადებათა კონტროლის ეროვნული ცენტრის მხარდაჭერით მიმდინარეობს შიდსის უფასო სკრინინგი. ჯანდაცვის მსოფლიო ორგანიზაციისა და გაერო-ს გენერალური ასამბლეის 1988 წელს მიღებული გადაწყვეტილებით, 1 დეკემბერს ყოველწლიურად აღინიშნება აივ/შიდსთან ბრძოლის მსოფლიო დღე.
შიდსის სიმპტომებია:
ტემპერატურის უმიზეზო მომატება 1 თვეზე მეტი ხნის განმავლობაში;
ლიმფური კვანძების გადიდება;
ძლიერი საერთო სისუსტე;
მუქი წითელი ფერის ლაქები კანსა და ლორწოვან გარსებზე;
გახანგრძლივებული პნევმონია (ფილტვების ანთება), რომელიც არ ექვემდებარება ჩვეულებრივ მკურნალობას;
ძლიერი ოფლიანობა, განსაკუთრებით, ღამით;
თეთრი ფერის ნადები პირის ღრუს ლორწოვანზე;
პათოლოგიური მოვლენები ცენტრალური ნერვული სისტემის მხრივ.
შიდსის ვირუსი არ გადადის:
კოცნით – ნერწყვში ვირუსი იმდენად მცირე კონცენტრაციითაა, რომ კოცნით ინფიცირება პრაქტიკულად შეუძლებელია. საშიშია მხოლოდ იმ შემთხვევაში, როცა ნერწყვს დიდი ოდენობით სისხლი მოჰყვება ან პირის ღრუს ლორწოვანი გარსი დაზიანებულია და მასში ვირუსი იოლად აღწევს;
მწერების ნაკბენით;
აუზზე, აბანოსა და საუნაში;
ხელის ჩამორთმევით;
პირადი ჰიგიენის ნივთებით (პირსახოცით, ჭურჭლით) და ტანსაცმლით;
დონორობისას.
არსებობს აივ ინფექციის გადაცემის შემდეგი გზები:
დაუცველი სქესობრივი კონტაქტი ან დაინფიცირებულ პირთან სექსუალური კავშირი;
ინფიცირებული სისხლის გადასხმა;
აივ ინფიცირებული სისხლით დაბინძურებული შპრიცის, ნემსის ან სხვა ბასრი ინსტრუმენტის გამოყენება;
ინფიცირებული დედის ორსულობა, მშობიარობა ან ძუძუთი კვება.
თუ გაქვთ ეჭვი, რომ ინფიცირებული ხართ ადამიანის იმუნოდეფიციტის ვირუსით, დაძლიეთ ემოციები და გამოიკვლიეთ თავი შიდსზე, რადგან აივ ინფიცირების შემთხვევაში აუცილებელია:
დროულად ჩაიტაროთ გამოკვლევები და დაიწყოთ სპეციფიკური მკურნალობა, რომელიც აჩერებს დაავადების პროგრესირებას;
მეტი ყურადღება მიაქციოთ საკუთარ ჯანმრთელობას, რადგან აივ ინფექციის ფონზე ნებისმიერი თანმხვედრი დაავადება მიმდინარეობს მძიმედ და საჭიროა სათანადო მკურნალობა, განსაკუთრებით, ჰეპატიტების, ტუბერკულოზის და ვენერიული დაავადებების დროს;
თავიდან აიცილეთ თქვენთვის ახლობელი და საყვარელი ადამიანების ინფიცირება.
სახელმწიფო პროგრამის ფარგლებში, ტარდება შიდსის უფასო სკრინინგი. ასევე, ელიმინაციის პროგრამის ფარგლებში, 2015 წლის მაისიდან მოსახლეობას საშუალება აქვს, უფასო ტესტირება C ჰეპატიტზეც ჩაიტაროს.
ამავე კატეგორიაში
სხვა სიახლეები
ამინდის პროგნოზი
აბრეშუმის გზა
პარტნიორი მედიასაშუალებების მასალები
ამინდი
ახალციხე
23
°C
ახალქალაქი
19
°C
ასპინძა
21
°C
ადიგენი
29
°C
ბორჯომი
26
°C
თბილისი
23
°C
აბასთუმანი
21
°C
ბაკურიანი
17
°C
ნინოწმინდა
19
°C
ვალუტა
AMD
1000
6.9000
EUR
1
2.8756
RUB
100
2.9082
TRY
1
0.0827
USD
1
2.6910
მოცემული ვებ გვერდი „ჯუმლას" ძრავზე შექმნილი უნივერსალური კონტენტის მენეჯმენტის სისტემის (CMS) ნაწილია. ის USAID-ის მიერ დაფინანსებული პროგრამის "მედია გამჭვირვალე და ანგარიშვალდებული მმართველობისთვის" (M-TAG) მეშვეობით შეიქმნა, რომელსაც „კვლევისა და გაცვლების საერთაშორისო საბჭო" (IREX) ახორციელებს. ამ ვებ საიტზე გამოქვეყნებული კონტენტი მთლიანად ავტორების პასუხისმგებლობაა და ის არ გამოხატავს USAID-ისა და IREX-ის პოზიციას.
This web page is part of Joomla based universal CMS system, which was developed through the USAID funded Media for Transparent and Accountable Governance (MTAG) program, implemented by IREX. The content provided through this web-site is the sole responsibility of the authors and does not reflect the position of USAID or IREX.
ავტორის/ავტორების მიერ საინფორმაციო მასალაში გამოთქმული მოსაზრება შესაძლოა არ გამოხატავდეს "საქართველოს ღია საზოგადოების ფონდის" პოზიციას. შესაბამისად, ფონდი არ არის პასუხისმგებელი მასალის შინაარსზე.
The views, opinions and statements expressed by the author/authors and those providing comments are theirs only and do not necessarily reflect the position of the Foundation or the Center. Therefore, the Open Society Georgia Foundation and Georgian Center for Strategy and Development are not responsible for the content of the information material.
